Nalewka wiśniowa należy do czołówki najbardziej poszukiwanych i najczęściej wytwarzanych domowych trunków. Klimat Polski zdecydowanie sprzyja uprawie drzew wiśniowych, dlatego też miłośnicy napitków z wiśni nie mogą narzekać na brak surowca, z którego przyrządzają ulubione napoje. Jak przygotować perfekcyjną nalewkę z wiśni? Zapraszamy do dalszej części artykułu!
Doskonałe owoce
Wiśnia należy do rodziny roślin różowatych, które występują przede wszystkim w strefie umiarkowanej półkuli północnej. O ile wyróżnia się aż około 60 gatunków wiśni, o tyle w naszym kraju spotkać można głównie trzy: wiśnię pospolitą, wiśnię karłowatą oraz wiśnię ptasią - potocznie zwaną trześnią.
Zbiory wiśni przypadają na połowę lipca - to właśnie wtedy owoce wiśni osiągają pełny kształt, nabierają krwistego koloru oraz zachwycają bogactwem miąższu. W zależności od odmiany, wiśnie mogą być mniej lub bardziej słodkie. Do przetworów naturalnie najbardziej nadają się wiśnie o wyższej zawartości cukru, ponieważ wówczas nie trzeba ich aż tak bardzo dodatkowo dosładzać, co redukuje koszt przygotowania konfitury.
Wiśnie idealnie nadają się przy tym do produkcji domowych soków, syropów, kompotów, a także dżemów i powideł. Kiedy drzewa obrodzą, to zbór owoców nie nastręcza problemów - wiśnie dostępne są z poziomu zwykłej drabiny, a wiadra lub kosze szybko zapełniają się wybornymi czerwonymi lub "wiśniowymi" owocami.
Bogactwo smaku
Do produkcji domowych przetworów i alkoholi najlepsze są wiśnie pochodzące z własnego sadu, niemniej jednak w sezonie nie będzie problemu, aby nabyć odpowiednią ilość słodkich owoców na targu, jarmarku lub w warzywniaku. Możemy też wykorzystać sieć kontaktów towarzyskich, a nuż ktoś z naszych znajomych dysponuje wiśniowym sadem i sprzeda nam smaczne owoce pozbawione chemikaliów i sztucznych polepszaczy.
Przepis na wiśniówkę
Nas najbardziej interesować jednak będzie nalewka z wiśni - inaczej wiśniówka. Kto chociaż raz spróbował nalewki z wiśni, ten zapamięta smak nalewki na zawsze i będzie szukał sposobów na jej pozyskanie lub własnoręczne przygotowanie.
Każdy przepis na wiśniówkę zaczyna się od wyboru odpowiednich owoców. Do tego celu najlepiej nadają się wiśnie mniejsze, ale o ciemniejszej barwie, a zatem dojrzalsze. Wbrew pozorom, warto wybrać owoce kwaśne i o intensywnym aromacie. Zasady te dają przewagę posiadaczom sadów i przydomowych ogrodów, ponieważ tego rodzaju wiśnie nie łatwo spotkać w sklepie.
Składniki nalewki
W pierwszej kolejności zajmijmy się przygotowaniem nalewki z wiśni bez pestek. Powinniśmy zgromadzić około 1,5 kg wiśni, 500 ml spirytusu, 0,5 kg cukru oraz 200 ml wody. Wodę należy uprzednio przegotować.
Owoce powinno się dokładnie umyć oraz wydrylować, a następnie umieścić w słoju. Przegotowaną wodę wymieszaj ze spirytusem i takim 70% alkoholem zalej owoce, po czym odstaw słój w ciemnym i chłodnym miejscu na około 6 tygodni. Aby uzyskać lepszy efekt, co kilka dni powinno się mocno potrząsnąć słojem - dzięki temu wszystkie składniki starannie się wymieszają, gwarantując tym lepszy i bardziej intensywny smak.
Kiedy dodać cukier?
Po 2-3 miesiącach przelej płyn ze słoja do butelek, a pozostałe w pojemniku wiśnie zasyp cukrem. W ten sposób powstanie syrop, znakomicie uzupełniający nalewkę. Na tym etapie również należy co kilka dni potrząsać słojem, celem dokładnego wymieszania składników. Gdy całkowicie cukier się rozpuści, wymieszaj powstały syrop ze zlanym wcześniej płynem. Tak przygotowaną nalewkę możesz już rozlać do butelek i odłożyć na kolejny miesiąc.
Warto zadbać o to, aby oddzielić część nalewek bez osadu, od tych bardziej mętnych, ponieważ większość smakoszy preferuje nalewkę z wiśni w wersji klarownej. Czego użyć do filtrowania? Oczywiście możesz użyć zwykłej gazy, ale znacznie lepiej sprawdzają się jednorazowe filtry do kawy.
By uzyskać perfekcyjny smak i aromat, wiśniówka powinna odleżeć jeszcze co najmniej rok, ale nic nie stoi na przeszkodzie, by już 2 tygodnie później bardziej niecierpliwi smakosze przystąpili do pierwszych degustacji.
Cukier czy alkohol?
Przy okazji warto rozważyć kwestię kolejności zasypywania owoców cukrem i zalewania spirytusem. Niektórzy twierdzą, że najpierw trzeba zasypać wiśnie cukrem i odstawić na kilka dni, a dopiero później zalać spirytusem. Nasz przepis sugeruje jednak, by w pierwszej kolejności zatopić owoce w alkoholu - w ten sposób wiśnie oddadzą naturalnie swój aromat a nalewka uzyska perfekcyjny kolor i smak.
Nalewka wiśniowa - ile cukru w cukrze?
Odmienną kwestią jest sama zawartość cukru, jaką charakteryzuje się nalewka wiśniowa. Poziom słodkości w głównej mierze zależy od indywidualnych upodobań nalewkarza, a każdy przepis stanowi jedynie wskazówkę w tym względzie. Podczas przygotowania wiśniówki o mocnym, aromatycznym smaku, można nawet całkowicie zrezygnować z dodawania cukru - oczywiście tylko wtedy, jeżeli dysponujemy odpowiedniej jakości owocami.
Baza alkoholowa
Przed każdym amatorem domowych trunków staje zasadnicze pytanie: jaki alkohol wybrać na bazę wiśniówki. O ile najczęściej stawia się na wersję wiśni na spirytusie, to niektórzy smakosze decydują się na bardziej wykwintne wariacie, np. z użyciem koniaku lub brandy.
Ile alkoholu w alkoholu?
Wbrew pozorom nie należy przesadzać z mocą procentową alkoholu używanego do skąpania wiśniówki. Zbyt wysokie stężenie może implikować zamykanie ścian komórkowych roślin, co z kolei prowadzi do zaburzenia walorów smakowych nalewki. Według najpopularniejszego przepisu, wiśnie powinno się zalewać alkoholem o stężeniu maksymalnie 70%. Oczywiście, trzeba przy tym pamiętać, że składniki należy całkowicie przykryć cieczą - gwarantuje to najbardziej udany smak wiśni na spirytusie, a tym samym gotowej nalewki.
Wiśnie z pestkami
Alternatywna wersja przepisu traktuje o przygotowaniu nalewki z wiśni bez usuwania pestek - a zatem z pominięciem procesu drylowania. Wybór tego wariantu nalewki wiśniowej jest korzystny dla smakoszy, którym zależy na czasie i chcą przygotować swój ulubiony alkohol szybciej.
Pestki mają jednak tą wadę, że nawet w krótkim czasie wydzielą do nalewki amigdalinę. W organizmie rozkłada się ona między innymi na cyjanowodór, czyli związek chemiczny, który spożyty w większych ilościach może być szkodliwy, dlatego jeśli zdecydujesz się zrobić nalewkę w wersji z pestkami, to musisz mieć ten fakt na uwadze.
Liście drzewa wiśniowego - smakowy trik
Jeżeli jednak lubisz lekko migdałowy posmak nalewki wiśniowej, a targają Tobą obawy związane z wykorzystaniem pestek, to możesz skorzystać z jednego triku. Liście z drzewa wiśniowego znakomicie imitują efekt smakowy pestek, dlatego możesz dodać do przyrządzanej nalewki kilka płatków.
Alternatywne przepisy
A oto nasz przepis na nalewkę.
Potrzebujesz 1,5 kg dojrzałych wiśni, 1 litr wódki 45%, 400 g cukru oraz 500 ml spirytusu. Z tych składników uzyskamy nalewkę z wiśni o objętości około 2 litrów.
Podobnie jak w przypadku wiśni drylowanych, tak i tutaj najlepiej sprawdzą się owoce mniejsze, ciemniejsze i bardziej kwaśne - czyli takie, które spotkać można na starych drzewach wiśniowych. Fakt, że pomijamy tutaj proces drylowania, nie oznacza, że wiśnie nie potrzebują żadnej obróbki wstępnej. Trzeba zacząć od tego, że wiśnie należy umyć zimną wodą i pozbawić ogonków.
Idealny słoik
Następnie, tak przygotowane wiśnie przełóż do dużego słoja lub innego naczynia o podobnych właściwościach. Doskonale sprawdza się słoik o pojemności od 3 do 4 litrów, ale możesz wykorzystać też słoje o innej, wygodnej dla Ciebie objętości.
Słoik z wiśniami zalej 500 ml wódki, a po niej dolej tyle samo spirytusu. Aby wymieszać ze sobą wiśnie i alkohol, energicznie potrząśnij zamkniętym słojem, po czym powinieneś go odstawić w ciemne i ciepłe miejsce. Najpopularniejsze przepisy sugerują, że wiśnie w alkoholu powinny stać od 10 do 14 dni. W tym czasie codziennie mieszaj składniki poprzez potrząsanie pojemnikiem. Każdego dnia otwieraj słoik i po chwili znów go zamykaj. W końcu zauważysz, że ciemne dotychczas wiśnie oddały część swojej barwy, a alkohol przybrał kolor ciemnej czerwieni.
Czas leżakowania
Aby zrobić nalewkę z wiśni z pestkami, staraj się nie przekraczać dwóch tygodni leżakowania słoja z alkoholem. Zlej płyn do innego naczynia o mniejszej pojemności i zakręć go. Następnie zawartość dużego słoja należy zalać 500 ml wódki i zasypać cukrem o wadze 400 g.
Według przepisu, powinno się odstawić słoik znów w ciemne i ciepłe miejsce, a każdego dnia powtarzać znaną nam już procedurę mieszania zawartości. Rozpuszczanie cukru potrwa kolejne 4 dni. Aby nie uronić ani kropli z naszych cennych wiśni, należy przecedzić owoce, przelać sok do słoja z uprzednio zlaną nalewką wiśniową i ponownie odstawić na 5-7 dni.
Miejsce przechowywania
W końcu, przefiltrowaną wiśniówkę możesz przelać do mniejszych butelek, które powinno się odstawić na około 2 miesiące. Bardziej niecierpliwi mogą przystąpić do degustacji smaku swojego ulubionego alkoholu już po miesiącu od ostatniego etapu. Na liście miejsc, które najlepiej nadają się do leżakowania butelek wiśniówki, czołowe miejsca zajmują domowa piwniczka oraz ciemne kuchenne schowki.
Wiśniówka na miodzie
Na koniec przedstawimy przepis na nalewkę z wiśni na miodzie. Aby ją zrobić, potrzebujemy około 3 kg wydrylowanych wiśni, które trzeba zalać mieszaniną spirytusu i wody, po czym odłożyć na około 2 tygodnie w ciemne miejsce. Po upływie 14 dni, zlewamy alkohol, a wiśnie zalewamy rozcieńczonym wodą miodem lipowym, wielokwiatowym lub rzepakowym. Do tego celu w zupełności wystarczy 1 litr miodu. Znowu odstawiamy słoik na dwa tygodnie, po czym ponownie zlewamy nalew, a owoce zalewamy 500 ml wódki i po raz kolejny odstawiamy na 14 dni. Ostatecznie zlewamy trzeci płyn i wszystkie smaki umieszczamy w jednym naczyniu i dokładnie mieszamy, energicznie nim potrząsając.
Smak - rzecz gustu
Wytrawni nalewkarze doskonale znają triki i proporcje prowadzące do uzyskania perfekcyjnego smaku, jakim odznacza się finalna nalewka wiśniowa. Idealna wiśniówka nie może być jednak zbyt słodka, zbyt kwaśna albo zbyt gorzka. Smak regulować można poprzez cukier, ilość i proporcje wody, zawartość procentową spirytusu, a także rodzaj wybranych owoców. Decydując się zrobić wersję nalewki z wiśni nie drylowanych, pamiętajmy, że pestki mogą wydzielać szkodliwe substancje. Oczywiście, jeżeli bezwzględnie zależy nam na migdałowym posmaku, to możemy zastosować wspomniane wyżej liście drzewa wiśniowego, które doskonale uzupełnią właściwości pestki.
Nalewka z wiśni - podsumowanie
Wiśniówka należy do najbardziej znanych i cenionych rodzajów domowych nalewek. Na jej popularność bez wątpienia wpływa szeroka dostępność wiśni na rodzimym rynku oraz stosunkowo duże zagęszczenie sadów owocowych w naszym klimacie. Dysponując dojrzałymi i smacznymi owocami możemy przygotować nalewkę naszych marzeń, której walory ograniczone są wyłącznie przez wyobraźnię doświadczonych nalewkarzy.
Wszystko, czego potrzebujemy, by zrobić nalewkę z wiśni, to przede wszystkim starannie dobrane wiśnie, cukier i spirytus. Dodajmy do tego sprawdzony przepis, wersję z pestkami lub bez, dodatek z miodem albo wodą i odrobinę pomysłu, a nasza wiśniówka nie będzie miała sobie równych.
Nalewka z wiśni najlepiej smakuje w temperaturze pokojowej, a jej uzupełnieniem z pewnością będzie stylowa ozdobna butelka bądź karafka - nie od dziś wiadomo, że opakowanie jest równie ważne, co jego zawartość.