Fermentacja to naturalny proces, a teoretycznie wino można stworzyć nawet przy wykorzystaniu zwykłych słoików. W praktyce jednak zdecydowanie lepiej sprawdza się dedykowany sprzęt winiarski. Sprawdzone naczynia zapewniają odpowiednią szczelność podczas fermentacji, a także ułatwiają kontrolowanie kolejnych etapów. Twoim pierwszym krokiem w świecie wyrobu domowego wina powinien być więc zakup kilku podstawowych akcesoriów. Czego dokładnie będziesz potrzebował?
Balon lub pojemnik fermentacyjny
Pierwszy z nich bywa nazywany także gąsiorem, galonem lub dymionem. Wykonany jest ze szkła i ma charakterystyczny kształt „wielkiej gruszki”. Najmniejsze balony zmieszczą około 5 litrów płynu, pojemność największych przekracza 50 litrów. Na dobry początek wystarczy Ci naczynie około 15-sto litrowe. Jako że balon jest szklany, pozwala na wygodne kontrolowanie całego procesu fermentacji. Możesz swobodnie obserwować, jak radzi sobie Twój nastaw i czy wszystko z nim w porządku. Ponadto zaletą gąsiora jest całkowita szczelność – naczynie jest zatykane przy pomocy silikonowego korka z rurką fermentacyjną. To bariera, która skutecznie oddziela zawartość butli od atmosfery, zapewniając odpowiednie ciśnienie i brak dostępu tlenu. Do wad balona trzeba natomiast zaliczyć trudności z myciem i usuwaniem owocowej miazgi. Kształt naczynia nieco komplikuje to zadanie.
Drugie rozwiązanie, czyli pojemnik fermentacyjny jest zazwyczaj wykonany z tworzywa sztucznego. Pojemniki mają z reguły pojemność od 5 do 30 litrów. Zamknięciem jest w tym wypadku plastikowa pokrywa, która również powinna być wyposażona w rurkę fermentacyjną. Kształt pojemnika i rodzaj zamknięcia sprawiają, że czyszczenie wnętrza nie wymaga tak wiele cierpliwości, jak w przypadku gąsiora. Minus jest natomiast taki, że pokrywa gwarantuje stuprocentową szczelność jedynie na początku. Po wielokrotnym otwieraniu i zamykaniu jej szczelność nie jest już tak doskonała.
Możesz wybrać jedno z powyższych naczyń, ale nic nie stoi na przeszkodzie, by wykorzystać oba. Dobrym pomysłem jest zwłaszcza wykorzystanie pojemnika do fermentacji w miazdze, a butli do prowadzenia kolejnych fermentacji. Takie podejście pozwala zminimalizować trudności z czyszczeniem naczyń.
Przeczytaj również nasz osobny artykuł o balonach i fermentatorach.
Silikonowy korek lub plastikowa pokrywa z rurką fermentacyjną
O tych elementach już wspomnieliśmy powyżej. Korek i pokrywa ograniczają dostęp tlenu do fermentujących owoców, zachowane jest również ciśnienie wewnątrz naczynia. W szczelnym naczyniu tworzy się „mikroklimat” niezbędny dla prawidłowego przebiegu fermentacji. Jednym słowem: im szczelniejsze zamknięcie, tym lepiej. W korku lub pokrywie musi być jednak również umieszczona rurka fermentacyjna. Rurka pełni funkcję zaworu, który z jednej strony blokuje powietrze „chcące” dostać się do butli, a z drugiej uwalnia nadmiar zgromadzonych w naczyniu gazów. W rurce znajduje się woda albo olej – ciecz stanowi skuteczną barierę dla powietrza, a jednocześnie przepuszcza unoszące się gazy, które są stałym elementem fermentacji.
Wężyk z tworzywa sztucznego do ściągania wina znad osadu
Wąż, najczęściej wykonany z silikonu, to najprostszy sposób na odessanie cieczy znad gęstego nastawu. Wystarczy użyć siły płuc, czyli „zaciągnąć” wino przez wężyk, a klarowniejsza zawartość balona powędruje poza naczynie. Pamiętaj, że wężyk musi posiadać atest poświadczający możliwość wykorzystania akcesorium z produktami spożywczymi.
Niektórzy doświadczeni winiarze, wśród niezbędnych przyrządów wymieniają także cukromierz (zwany czasem winomierzem). To akcesorium przypominające nieco termometr. Cukromierz pomaga w określeniu ilości cukru w winie, co z kolei umożliwia obliczenie zawartości alkoholu. Jest to więc sprzęt przydatny zwłaszcza osobom oczekującym wina o konkretnej mocy lub smaku. Jeśli jednak parametry te nie mają dla Ciebie większego znaczenia i będziesz usatysfakcjonowany mniej precyzyjnymi rezultatami, bez winomierza możesz się obejść. Podobnie jak bez kilu innych akcesoriów, takich jak korkownice, kraniki czy pompki. Niemniej jednak te i wiele innych produktów może znacząco ułatwić tworzenie domowego wina lub pomóc w osiągnięciu smaczniejszych rezultatów. Z tego powodu radzimy pamiętać o wszelkich dodatkach i przemyśleć ich zakup, gdy przygoda z wyrabianiem domowych trunków wciągnie Cię na dobre.
Aby dowiedzieć się więcej, zajrzyj na naszego wideo bloga o produkcji wina i subskrybuj nasz kanał YouTube. Zapraszamy też do lektury pozostałych artykułów. Do zobaczenia!